14 Yoer Proyekt Hunsrik Fayre mit 100.000 Menxe

Was feelt saan is tas meyer uns xtols fiile fer aych se fertseele, un tas is khee naychkheet mee, tas te site Hunsrik Xprooch im Facebook xon mee wii 20.000 nookënger hot un yeete taach khome tutsente hunsriker pay, fon Brasil, Argentina un Paraguay, un sokaar fon Bolívia, tënk mool, ferlange fer tayl hale in unser kexpreech woo mer unich uns oft mache.

Anere krupe, te “Plos Tum Haite” (Ploos Tumhayte), hot xon mee wii 30.000 noo kënger un kept puplitseyert ap Santa Catarina torich Paulo Fey un Iraci Weber Eidt.
Un noch te Isabel Pitz sayne site, Deutschbrasichland, aach fon SC, woo xon mee wii 50.000 nookënger hat. Tii un sayne site sin ti woch in te TV Mainz-in te haupt xtat fom Hunsrück-DE, tsum foer xayn khom am 21 feepruer, Taach fon te Moter Xprooch, als payxpiil fon xermaanixe nookhomer woo noch sayn xprooch leewent hale.

Im kansem, sin tas mee wii 100.000 tausent mënxe woo unser moter xprooch am penutse sin, am xraywe un am leese mit te xrift woo Dra. Úrsula Wiesemann uns foer kexlaa hot, tas mer unser xprooch net ferloer keen lose. Fiil layt sin tas noch am lërne, tuun filaycht net xraywe kraat soo wii tas im futur paseere sol.

Awer, west teyer was¿ Unser kreeste fertiinst is tas ti layt hayt tsu taach xon koraaj hon fer sich als xermaanixe ore taytxe nookhomer aan kewe, xeeme sich net mee fer se xpreche, mit aksënt ore net, ferkheyert ore richtich am xraywe, awer hon kraft un koraaj fer se saan tas se sayn itentiteet ëntlich mool aus xpreche khëne.
Ti taache hot en alte man, keweent “standart taytx” leese un xraywe mich kesaat, fer mich se xtichle: “Ti layt sin te taytx am umpringe im Face!!!”

Un ich hon keantwort: Los ti layt in ruu!!! Los ti layt sich aus xpreche! Tëne is lang kenuuch kexikt kep ti xnuut ruich hale. Ti khëne xraywe wii se wole, pis se kelërnt hon unser tausent yeerich xprooch richtich xraywe. Sin unich sich am komunikeere sin sich am fine, erkhëne. Ëntlich mool khëne meyer unser itentiteet aan saan, unser wile aus xpreche. Tas is was kroos aartiches, etwas woo unser folek pefraye tuut!!!

Un meyer sin kans xtols too truf, noo 14 yoer xweyer aarwat.
Halt aych munter!
Xene kruus aus Thee Walt.

*Solange Hamester Johann ist die Leiterin vom Proyëkt Hunsrik in Thee Walt, Santa Maria do Herval, RS, Kommentatorin der Radiosendung AHAI – Die Deutsche Stunde der Gemeinden – Block 04 und Kolumnistin bei www.brasilalemanha.com.br. E-Mail: equipehunsrik@gmail.com