Te Taach fom Chimarrão – von Solange Hamester Johann*

“Wole mer en thee trinke¿”, wii es im Rio Grande do Sul un nachpar xtaate kesaat kept, khan als sosial inlatung ferxtan kewe, wayl te Chimarrão normalwayse in krupe kërn ketrunk un ketaylt kept.

Tas ketrënk, woo froynte un pekhante fersamelt uf yeete uer tsayt iwer te taach, hot aach en taach fer kefayert kewe. Tas paseyert am 24 april, te Taach fom Chimarrão, woo xon in 2003 en Xtaat Kesets kriit hot.

Ti tratitsioon fer tii sort thee mit Yerba- Mate mache hon tsayt friirixe tsayte ti intiaaner fom Paraguay, fom siit Brasil, Argentina un Uruguay xon kewoonlich imer kehat, ekstra ti Guaranis, Aymaras un Quichuas, een fon te 1: kewoonheete woo ti taytxe inwanere aan kenom hon wii se heyer khom sin.

Tas ales hot en xtërkung keprung fer ti akrikultur fon Yerba-mate, ekstra fer ti 14.000 famílye woo te thee paam protutseere. Tii hon net mee keklaapt an tëm sektoor un hon en kroos tayl aus keropt, weche was 10.000 hektar weenicher keplanst waare, wën tas tefoer 40.000 hektar waare, was fer phaar yoer tsurik kemach hot tas te thee ans feele khom waar un te prays kehoop hot.

Hayt tsuu taach sin ti lant aarwater un produktions khete tsuu friite, am planse un te protukt am pehantle wii ti kesetse tas ferlange, was runt R$ 1,2 pilioon pro yoer in kelt in khome macht mit tëne natiife planse – Ilex paraguariensis -, woo “te Simpool Paam fom Xtaat Rio Grande do Sul is tsayt 1980, tëm noo ti Xtaat Kesets.

Im Rio Grande do Sul tuut mer yeetes yoer etwa 300.000 thone kriines plaat protutseere. Paraná protutseyert 230.000 thone; Santa Catarina 80.000 thone. Fon tas ales, tuut unser xtaat RS 65% fertuun un Uruguay is woo te meyerxt importiert fon unser protukt.
Was kuutes unser thee soo important fer ti ekonomii un fer ti kultur sin, kël¿

Xeene Kruus aus Thee Walt.

*Solange Hamester Johann ist die Leiterin vom Proyëkt Hunsrik in Thee Walt, Santa Maria do Herval, RS, Kommentatorin der Radiosendung AHAI – Die Deutsche Stunde der Gemeinden – Block 04 und Kolumnistin bei www.brasilalemanha.com.br. E-Mail: equipehunsrik@gmail.com 
Audio dieses Kommentars –AHAI bl 04%MCEPASTEBIN%